Çekişmeli Boşanma Davası Nedir?Çekişmeli boşanma davası, evlilik birliği içerisindeki eşlerden birinin özel ya da genel boşanma sebeplerinden birine ya da birkaçına dayanarak evlilik birliğini sonlandırmaya karar vermesi ve buna ilişkin açtığı davadır. 
 

Çekişmeli Boşanma Davası Sebepleri Nelerdir?

4721 sayılı Türk Medeni Kanun’u uyarınca çekişmeli boşanma için bazı sebepler öngörülmüştür. Çekişmeli boşanma davaları özel boşanma sebepleri ve genel boşanma sebepleri olarak ikiye ayrılmaktadırlar.

Özel Boşanma Sebepleri

1. ZİNA (ALDATMA)4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 161. maddesi ile ZİNA özel boşanma sebebi olarak kabul edilmiştir. Zinaya dayalı çekişmeli boşanma davası açılabilmesi için eşlerden birinin, başkasıyla cinsel ilişki yaşaması şarttır. Zina, her türlü kanıtla ispat edilebilir. Eşlerden birinin zina ettiğine dair kuvvetli ve inandırıcı deliller olması, zinanın ispatı için yeterlidir. Zina nedeniyle çekişmeli boşanma davası açılabilmesi için, aldatılan eşin aldatma olayını öğrenmesinden itibaren 6 ay ve herhalde 5 yıl içinde boşanma davası açması gereklidir. Bu süreler geçtikten sonra zinaya dayalı boşanma davası açılması mümkün değildir. Ayrıca belirtmek gerekir ki, aldatılan eşin, aldatan eşi affetmesi halinde de zinaya dayalı boşanma davası açması mümkün değildir.2. HAYATA KAST, PEK KÖTÜ veya ONUR KIRICI DAVRANIŞHayata Kast; bir kişinin bir başkasını öldürmeye çalışması, intihara teşvik etmesi gibi durumlara verilen addır. Eşlerden biri, diğerini öldürmeye çalışmış ya da intihara teşvik etmiş ise bu durumda hayata kast nedeniyle boşanma davası açılabilir. Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış; eşe yapılan bedensel ya da psikolojik eziyetler olarak adlandırılır. Eşin aç bırakılması, eşin hapsedilmesi, eşin dövülmesi, eşe karşı hakaret ve tehditlerde bulunulması gibi durumlarda Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış nedeniyle boşanma davası açılabilir.Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış nedeniyle çekişmeli boşanma davası açılabilmesi için, hayatına kast edilen ya da pek kötü veya onur kırıcı davranışa uğrayan eşin, olayı öğrenmesinden itibaren 6 ay ve herhalde 5 yıl içinde boşanma davası açması gereklidir. Bu süreler geçtikten sonra Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranış dayalı boşanma davası açılması mümkün değildir. Ayrıca belirtmek gerekir ki, Hayata Kast, Pek Kötü veya Onur Kırıcı Davranışa uğrayan eşin, diğer eşi affetmesi halinde de çekişmeli boşanma davası açma hakkını kaybeder.3. SUÇ İŞLEME ve HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 163. maddesi ile “eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler ve/veya haysiyetsiz hayat sürdürürse bu sebepten ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenmezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir” hükmü getirilmiştir.Suç İşleme; Medeni Kanun uyarınca küçük düşürücü suçlar boşanma sebebi olarak öngörülmüştür. Türk Ceza Kanunu uyarınca küçük düşürücü suçlar ise; hırsızlık, dolandırıcılık, ırza geçme, güveni kötüye kullanma, kaçakçılık, zimmet gibi suçlardır. Adam öldürme gibi suçlar ise, olayın niteliğine göre küçük düşürücü suç olup olmadığı belirlenmektedir. Bu davalarda eşin küçük düşürücü suç işlemesi salt boşanma için yeterli olmayıp, bu davranışın diğer eşin hayatını çekilmez kılması da gereklidir.Haysiyetsiz Hayat Sürme; eşlerden birinin toplum anlayışına göre sürekli olarak namus, şeref ve haysiyet kavramlarıyla uyuşmayacak şekilde hayat sürmesidir. Uyuşturucu ticareti yapma, insan ticareti yapma, eşinden başka birisiyle evli gibi yaşam sürme, uyuşturucu bağımlılığı, kumarbazlık gibi eylemler haysiyetsiz hayat sürmeye örnek verilebilir. Bu davalarda eşin haysiyetsiz yaşam sürmesi salt boşanma için yeterli olmayıp, bu davranışın diğer eşin hayatını çekilmez kılması da gereklidir.4. TERK4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 164. maddesi ile “Eşlerden biri, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek maksadıyla diğerini terk ettiği veya haklı bir sebep olmadan ortak konuta dönmediği takdirde ayrılık, en az altı ay sürmüş ve bu durum devam etmekte ve istem üzerine hâkim veya noter tarafından yapılan ihtar sonuçsuz kalmış ise; terk edilen eş, boşanma davası açabilir” hükmü getirilmiştir. Eşlerden birisinin ortak hayata devam etmemek üzere evden ayrılması ve diğer eşini bırakması halinde TERK nedeniyle boşanma davası açılabilir. Terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için;

• Ortak hayata son verilmelidir, yani eşlerden birisi evi tamamen terk etmelidir.
• Diğerini ortak konutu terk etmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmesini engelleyen eş de terk etmiş sayılır.
• Eşin evi terk etmesinin üzerinden EN AZ 6 AY geçmiş ve eş halen eve geri dönmemiş olmalıdır.
• Terk eden eşe boşanma davası açılmadan önce ihtar gönderilmelidir. İhtar ancak eşin evi terk etmesinin üzerinden 4 ay geçmiş ise gönderilebilir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 164/2 ile “Davaya hakkı olan eşin istemi üzerine hâkim veya noter, esası incelemeden yapacağı ihtarda terk eden eşe iki ay içinde ortak konuta dönmesi gerektiği ve dönmemesi hâlinde doğacak sonuçlar hakkında uyarıda bulunur. Bu ihtar gerektiğinde ilân yoluyla yapılır.”
• Boşanma davası açılması için ihtarın tebliğ edilmesi üzerinden 2 ay geçmelidir. Bu iki aylık süre içerisinde terk eden eşin eve dönmemesi gereklidir.

5. AKIL HASTALIĞI4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 165. maddesi ile AKIL HASTALIĞI nedeniyle boşanma sebebi düzenlenmiştir. İlgili madde uyarınca “Eşlerden biri akıl hastası olup da bu yüzden ortak hayat diğer eş için çekilmez hâle gelirse, hastalığın geçmesine olanak bulunmadığı resmî sağlık kurulu raporuyla tespit edilmek koşuluyla bu eş boşanma davası açabilir.” hükmü getirilmiştir.Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davasının açılabilmesi için;

• Eşlerden birinin Akıl Hastası olması gereklidir. Ancak akıl hastalığı, evlenmeden sonra meydana gelmiş olmalıdır. Evlenmeden önceki akıl hastalığı, boşanma nedeni olmayıp, boşanmanın iptal nedenlerinden biridir.
• Eşin, akıl hastalığının iyileşmesinin imkânsız olması gereklidir. Şizofreni, paranoya gibi akıl hastalıkları buna örnek gösterilebilir.
• Bu davalarda eşin aklı hastası olması salt boşanma için yeterli olmayıp, bu hastalığın diğer eşin hayatını çekilmez kılması da gereklidir.

Genel Boşanma Sebepleri

1. EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELİNDEN SARSILMASI4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesi ile “Evlilik birliği, ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsılmış olursa, eşlerden her biri boşanma davası açabilir.” hükmü getirilmiştir.Evlilik birliğinin temelden sarsılması nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için;

• Evlilik birliği temelinden sarsılmış olmalıdır. Eşler arasındaki geçimsizliğin “ŞİDDETLİ ve CİDDİ” boyutlarda olması gerekmektedir. Cinsel sorunlar, eşi başkaları önünde küçük düşürüme, bir işte çalıştığı halde eşin ve çocukların bakım yükümlülüğünü yerine getirmeme, içkiye düşkünlük gibi çeşitli durumlar şiddetli geçimsizliğe örnek verilebilir.
• Bu davalarda şiddetli ve ciddi geçimsizlik olması salt boşanma için yeterli olmayıp, bu durumun ortak hayatın çekilmez hale gelmesi de gereklidir.
• Davayı açan eş, diğer eşe göre daha az kusurlu sayılmalıdır. 
• Aksi takdirde dava açılan daha az kusurlu eşin davaya itiraz hakkı bulunmaktadır. Ancak; daha az kusurlu eşin itiraz hakkı, hakkın kötüye kullanılması niteliğinde ise boşanmaya karar verilir. 

2. ANLAŞMALI BOŞANMAAnlaşmalı boşanma davası üzerine tarafımızca ayrıca bir makale yayınlanmış olup, ilgili dava kapsamındaki bilgileri “Anlaşmalı Boşanma Davaları” başlıklı makalemizi inceleyerek edinebilirsiniz.3. ORTAK HAYATIN YENİDEN KURULAMAMASI4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesi 4. fıkrasına göre “Boşanma sebeplerinden herhangi biriyle açılmış bulunan davanın reddine karar verilmesi ve bu kararın kesinleştiği tarihten başlayarak üç yıl geçmesi hâlinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayat yeniden kurulamamışsa evlilik birliği temelden sarsılmış sayılır ve eşlerden birinin istemi üzerine boşanmaya karar verilir.” hükmü getirilmiştir.Ortak hayatın yeniden kurulamaması nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için;

• Boşanma sebeplerinden herhangi biriyle daha önce açılmış ve reddedilmiş bir dava bulunmalıdır. (Bu davada daha önceki boşanma davasının nedeni, hangi eş tarafından açıldığı önemli değildir. Salt daha önce boşanma davası açılması ve reddedilmiş olması yeterlidir)
• Ret kararının kesinleşmesinden başlayarak 3 yıl geçmiş olmalıdır.
• Eşler arasında ortak hayat yeniden kurulamamış olmalıdır.
• Reddedilen davada kusurlu görülen eş de bu davayı açabilmektedir.

Çekişmeli Boşanma Davası Hangi Mahkemede Açılır?

Çekişmeli boşanma davası, eşlerin birlikte en son 6 ay içerisinde ikamet ettikleri Aile Mahkemesi’nde açılmaktadır. Aile Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde ise çekişmeli boşanma davası Asliye Hukuk Mahkeme’sinde açılacaktır.

Çekişmeli Boşanma Davasının Hukuki Sonuçları Nelerdir?

1) Çekişmeli Boşanma Davasının ReddiAçılan çekişmeli boşanma davasının dayanak olduğu neden ispatlanamaz ya da dava kusurlu eş tarafından açılmış ise boşanma davası reddedilir. Çekişmeli boşanma davasının reddi ile birlikte aynı hukuki sebeple tekrar boşanma davası açılabilmesi için 3 yıl beklenmesi gerekmektedir. Bu nedenle bu tür boşanma davalarında bir avukattan hukuki destek alınması önem arz etmektedir.2) AyrılıkEşlerden biri, boşanma yerine “AYRILIK KARARI” verilmesini talep edebilir. Eğer böyle bir talep mevcutsa, mahkeme tarafından boşanmaya değil, ayrılığa hükmedilir. Ancak dava boşanmaya ilişkinse, ortak hayatın yeniden kurulması olasılığı bulunduğu takdirde hâkim tarafından ayrılığa karar verilebilir. Ortak hayatın yeniden kurulması olasılığı mevcut ise, boşanma ya da ayrılık kararı verilmesinde hâkimin takdir yetkisi bulunmaktadır.3) Çekişmeli Boşanma Davasının KabulüÇekişmeli boşanma davasının sebebi ispatlanırsa ve ortak hayatın yeniden kurulması olasılığı bulunmamaktaysa BOŞANMA KARARI verilir. Çekişmeli boşanma davasının boşanma kararıyla sonuçlanmasıyla birlikte eşlerin evlilik birliği kesin surette hukuken sona ermiş olur. Anlaşmalı boşanma davasıyla ilgili olarak avukatlık hizmetlerimiz bakımından bilgi almak için iletişim kısmında yer alan bilgilerden bizimle iletişime geçebilirsiniz.